Bạn đang quan tâm đến Thời trang thân thiện với môi trường, một xu hướng ngày càng được nhiều người ủng hộ và theo đuổi. Thời trang thân thiện với môi trường là gì? Tại sao nó lại quan trọng?
Hãy cùng Thời trang Thái Hòa tìm hiểu trong bài viết sau.
1. Thời trang thân thiện với môi trường là gì?
Thời trang bền vững hay Sustainable Fashion được hiểu theo một cách tổng quát đó là các sản phẩm thời trang, may mặc không tạo ra các tác động gây hại đến môi trường, kinh tế bao gồm từ nguyên liệu cho đến khâu sản xuất, quá trình sử dụng, phân huỷ hay tái chế.
Có nghĩa là vòng đời của một chiếc áo không gây ra những ảnh hưởng xấu đến lợi ích của môi trường, kinh tế. Và sản phẩm đó thực sự xanh, thân thiện.
Bền vững ở đây có nghĩa là có khả năng duy trì lâu dài. Tức là một ngành công nghiệp thời trang bền vững phải là một ngành có khả năng hoạt động được lâu dài, trong nhiều năm và trong những thập kỷ tới.
Bên cạnh đó thời trang bền vững còn được định nghĩa theo cụm từ “thời trang đạo đức” có nghĩa là những sản phẩm may mặc được tạo ra không giết chết những con vật vô tội hay phải coi trọng quyền lao động của người.
Thời trang thân thiện với môi trường bao gồm các yếu tố sau:
- Sử dụng nguyên liệu tái chế, tái sử dụng hoặc từ các nguồn bền vững như sợi tự nhiên, sợi hữu cơ, sợi sinh học hoặc sợi tái chế.
- Áp dụng các quy trình sản xuất tiết kiệm năng lượng, nước và hóa chất, giảm lượng khí thải nhà kính và rác thải.
- Tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn lao động, bảo vệ quyền lợi của người lao động và cộng đồng địa phương.
- Thiết kế các sản phẩm có tuổi thọ cao, dễ sửa chữa, tái sử dụng hoặc tái chế.
- Tạo ra các giá trị cốt lõi cho khách hàng, như chất lượng, tính năng, phong cách và ý nghĩa.
2. Nguyên nhân ra đời thời trang thân thiện với môi trường
Thời trang thân thiện với môi trường ra đời do sự kết hợp của nhiều yếu tố, trong đó có:
Nhận thức của người tiêu dùng
Ngày càng có nhiều người tiêu dùng quan tâm đến ảnh hưởng của ngành thời trang đến môi trường và xã hội, người tiêu dùng toàn cầu cho biết họ sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm bền vững.
Nhiều người tiêu dùng cũng mong muốn có nhiều thông tin hơn về nguồn gốc, thành phần và quy trình sản xuất của các sản phẩm thời trang.
Sự cạnh tranh của ngành công nghiệp
Ngành thời trang đang phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ mới, như các thương hiệu nhanh (fast fashion), các nền tảng thương mại điện tử (e-commerce) và các dịch vụ chia sẻ hoặc cho thuê quần áo (sharing or rental services).
Để tạo ra sự khác biệt và giữ chân khách hàng, nhiều thương hiệu thời trang đã chuyển hướng sang thời trang bền vững như Zara, Levi’s, Nike và Adidas.
Sự can thiệp của chính phủ
Nhiều chính phủ đã ban hành các luật lệ, chính sách và tiêu chuẩn nhằm hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của ngành thời trang đến môi trường và xã hội.
Liên minh châu Âu (EU) đã áp dụng thuế carbon đối với các sản phẩm nhập khẩu có lượng khí thải cao. Anh đã đề xuất một kế hoạch để thu thuế từ các công ty thời trang không tuân thủ các nguyên tắc bền vững. Trung Quốc đã cấm nhập khẩu rác thải nhựa, trong đó có quần áo cũ.
3. Thời trang thân thiện với môi trường và lợi ích nó đem lại
Thời trang thân thiện với môi trường mang lại nhiều lợi ích cho môi trường, xã hội và kinh doanh, bao gồm:
Bảo vệ môi trường và giảm tiêu thụ tài nguyên tự nhiên
Thời trang bền vững giúp giảm lượng nước, năng lượng, hóa chất và rác thải trong quá trình sản xuất và tiêu dùng. Theo ước tính của Hiệp hội Thời trang Bền vững (Sustainable Apparel Coalition), nếu ngành thời trang giảm 10% lượng nước sử dụng, 10% lượng khí thải CO2 và 10% lượng rác thải, có thể tiết kiệm được khoảng 25 tỷ USD chi phí môi trường hàng năm.
Quá trình sản xuất truyền thống thường tiêu tốn nhiều năng lượng, nước và nguyên liệu, đồng thời sinh ra lượng lớn chất thải và khí nhà kính.
Trong khi đó, thời trang thân thiện với môi trường tập trung vào sử dụng nguyên liệu tái chế, tiết kiệm năng lượng, và giảm thiểu chất thải. Điều này giúp bảo vệ đa dạng sinh học, giảm ô nhiễm môi trường, và hạn chế biến đổi khí hậu.
Khuyến khích phát triển công nghiệp thời trang bền vững
Thời trang bền vững tạo ra những cơ hội cho các doanh nghiệp, nhà khoa học và nhà sáng tạo để phát triển các công nghệ, vật liệu và giải pháp mới cho ngành thời trang.
Tạo sự đổi mới trong ngành thời trang
Thời trang bền vững không chỉ là việc sử dụng các nguyên liệu và quy trình khác biệt, mà còn là việc tạo ra những sản phẩm có tính năng, phong cách và ý nghĩa mới. Thời trang bền vững khuyến khích các nhà thiết kế và người tiêu dùng sáng tạo và thể hiện cá tính của mình.
Tạo thương hiệu và thu hút khách hàng có ý thức môi trường
Khách hàng ngày càng tập trung vào việc mua sắm có ý thức bảo vệ môi trường và xã hội. Bằng cách tham gia vào thời trang thân thiện với môi trường, các thương hiệu có thể xây dựng hình ảnh tích cực và thu hút một lượng lớn khách hàng có ý thức bảo vệ môi trường, giúp thúc đẩy doanh số bán hàng và tạo ra lợi nhuận.
Ngoài ra, thời trang bền vững cũng giúp các doanh nghiệp tiếp cận được với các thị trường mới, như các nước đang phát triển, nơi có nhu cầu cao về các sản phẩm thân thiện với môi trường.
4. Yếu tố tác động đến thời trang thân thiện với môi trường
Thời trang thân thiện với môi trường không phải là một xu hướng tạm thời, mà là một xu hướng lâu dài và bất biến. Có nhiều yếu tố tác động đến sự phát triển của thời trang bền vững, trong đó có:
Sự biến đổi khí hậu
Sự biến đổi khí hậu là một trong những vấn đề lớn nhất của thế kỷ 21, ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của cuộc sống.
Sự biến đổi khí hậu không chỉ gây ra những hậu quả tiêu cực cho môi trường, như nóng lên toàn cầu, nước biển dâng, thiên tai, mất đa dạng sinh học, mà còn gây ra những ảnh hưởng xã hội và kinh tế, như di cư, bất ổn chính trị, thiếu lương thực, bệnh tật.
Do đó, việc giảm thiểu lượng khí thải CO2 và tiêu thụ tài nguyên tự nhiên là một trong những mục tiêu quan trọng của ngành thời trang.
Sự phát triển của công nghệ
Công nghệ là một yếu tố quan trọng trong việc đổi mới và cải thiện ngành thời trang. Công nghệ giúp ngành thời trang tạo ra những sản phẩm mới, hiệu quả và bền vững.
Ví dụ, công nghệ in 3D cho phép sản xuất các sản phẩm thời trang theo yêu cầu của khách hàng, giảm lãng phí và tăng tính cá nhân hóa. Công nghệ blockchain cho phép theo dõi và kiểm soát nguồn gốc, quy trình và chất lượng của các sản phẩm thời trang. Công nghệ trí tuệ nhân tạo cho phép dự đoán xu hướng, phân tích hành vi và tối ưu hóa quyết định trong ngành thời trang.
Sự thay đổi của thị trường
Thị trường thời trang là một thị trường động và đa dạng, phản ánh sự thay đổi của nhu cầu, sở thích và giá trị của người tiêu dùng. Thị trường thời trang cũng chịu ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa, chính trị và kinh tế.
Ví dụ, sự bùng nổ của dịch Covid-19 đã gây ra những thay đổi lớn trong ngành thời trang, như giảm nhu cầu mua sắm, tăng nhu cầu về các sản phẩm bảo hộ, chuyển sang mua hàng trực tuyến và ưu tiên các sản phẩm bền vững.
5. Những việc cần làm để thời trang bền vững được phát triển
Đối với cơ sở sản xuất
Nguồn nguyên liệu
Các sản phẩm thời trang phải có nguồn gốc từ nguyên liệu thiên nhiên. Điển hình đó là những tấm vải phải được dệt từ những sợi vải được chế tạo từ cây cối hay từ các loại lông của con thú. Bên cạnh đó loại cây trồng để lấy sợi không được dùng thuốc trừ sâu hay các loại thuốc giúp cây phát triển khoẻ mạnh.
Thay vì sử dụng các nguyên liệu tổng hợp, đẩy mạnh việc trồng trọt và sử dụng các loại nguyên liệu như sợi bông, sợi lanh, sợi tơ tằm, sợi tre…Bên cạnh đó có thể sử dụng các loại vải như lyocell hay Tencel.
Bên cạnh việc thu hoạch, cần phải có các biện pháp tái sinh lại cây trồng, không được để nguồn nguyên liệu bị cạn kiệt. Nhất là đối với những loại cây ở trong rừng, việc chặt phá rừng thường xuyên và biến chúng thành đồi trọc sẽ gây ra những thảm hoạ về thiên tai như lũ lụt hay sạt lỡ.
Thay vì dùng sợi nhân tạo Acrylic, có thể sử dụng sợi len được lấy từ lông thú. Nhưng một lưu ý quan trọng đó là không giết các loài thú để lấy lông. Ngoài ra chúng ta có thể tái chế những đồ dùng cũ đó là sử dụng chất liệu của những bộ trang phục chưa bán được để tạo thành sản phẩm may mặc mới. Việc làm này không những giúp tiết kiệm chi phí mà còn hạn chế được lượng rác thải đưa ra bên ngoài.
Quy trình sản xuất
Trong quá trình sản xuất đảm bảo rằng có phương pháp tối ưu nhằm hạn chế các chất thải bị đưa ra ngoài môi trường, dẫn đến ô nhiễm nguồn nước và đất đai. Không sử dụng các hoá chất có hại tham gia vào quy trình dệt vải hay may áo quần.
Nhân công
Không áp bức bốc lột sức lao động hay bắt con người tiếp xúc với hoá chất độc hại. Công nhân phải được làm việc trong khung giờ hợp lý và phải được hưởng đầy đủ chế đố phúc lợi của người lao động.
Bao bì
Không tạo ra các loại bao bì đóng gói không có khả năng phân huỷ. Chúng vừa có thể đựng đồ may mặc chắc chắn nhưng phải có khả năng tự phân huỷ sinh học giúp cho môi trường được bảo vệ trọn vẹn. Khi vận chuyển hàng hoá, hạn chế việc sử dụng túi nilon, thay vào đó là sử dụng các loại thùng giấy để gói hàng.
Thuốc nhuộm
Thuốc nhuộm cũng là một trong những nguyên nhân gây ra ô nhiễm nguồn nước. Chính vì vậy việc sử dụng thuốc nhuộm tự nhiên đang được quan tâm chú ý. Thay vì màu nhuộm công nghiệp, chúng ta có thể lấy màu nhuộm từ cây cỏ hoa lá hay những loại thuốc nhuộm không độc hại đã được chứng nhận.
Sản xuất theo đơn đặt hàng
Hạn chế việc sản xuất hàng loạt và tạo ra những sản phẩm may mặc theo đơn đặt hàng. Điều này sẽ khiến cho một số lượng lớn áo quần được giảm tải sản xuất. Thay vào đó người tiêu dùng chỉ tiêu dùng những sản phẩm thực sự phù hợp với họ.
Khi sản xuất theo đơn đặt hàng, lượng nước để sản xuất vải cũng giảm xuống rất nhiều, tiết kiệm được nguồn nguyên liệu cho thế giới.
Sản phẩm thủ công
Hạn chế được việc sử dụng máy móc trong quá trình sản xuất áo quần, thì chúng ta nên tạo ra các sản phẩm bằng thủ công nhằm giúp cho lượng khí thải từ máy móc được giảm xuống, tránh gây ô nhiễm không khí.
Vận chuyển
Hạn chế việc sử dụng các sản phẩm may mặc nước ngoài. Ưu tiên sử dụng các hàng trong nước để giảm được các quá trình vận chuyển. Bên cạnh đó để giảm được những lượng khí thải ra trong quá trình vận chuyển, chúng ta nên giao hàng bằng các phương tiện sử dụng nguồn điện và không giao hàng nhiều lần trong một thời gian ngắn.
Đối với người tiêu dùng
Mua hàng online
Việc mua hàng online giúp hạn chế việc di chuyển ra ngoài đường, giảm được lượng khí thải của khói xe.
Thực hiện bài toán 30 lần
Đó là khi mua một bộ trang phục phải cân nhắc kỹ lưỡng xem mình có thể sử mặc 30 lần hay không. Chỉ có như vậy áo quần mới được sử dụng lâu dài, không bỏ hoang phí và trở thành nguồn rác trong tương lai.
Với người tiêu dùng, việc sử dụng áo quần trong một thời gian dài giúp hạn chế được lượng áo quần mới được sản xuất. Đóng góp vào việc xây dựng thời trang bền vững.
Tái chế
Với những đồ dùng không sử dụng nữa thay vì vứt bỏ đi, chúng ta sẽ tái chế và dùng cho mục đích khác. Có thể dùng làm khăn lau, may thành những tấm vải lớn để che nắng hay che bụi…